Sesin Yükselen Yıldızı: Sesli Kitaplar - 213
Türkiye'nin en güncel ve en kapsamlı haftalık podcast bilgi ve haber bülteni...
“İyi bir kitap okuru” sözü yerini yakında “iyi bir kitap dinleyicisi”ne bırakabilir.
Kitap söz konusu olunca, “okumak” ve “dinlemek” edimleri üzerinden elbette sıkı bir tartışma yürütülebilir. Ama insanlığın ilerlemesine ve yolculuğuna bakınca giderek, “yazılı bir toplumdan”, “sözel bir topluma” doğru evrildiğimiz aşikar. Teknolojiyle tarihin başladığı yöne doğru ilerlemek de ayrı bir ironi!
Her şeye “yetişme”, her şeye “ulaşma”, her şeyi “bilme/anlama”, her şeyi “tüketme” empozesi ve telaşı “hızlı, verimli, konforlu” gibi kavramlarla tanımlanarak her anımızı dolduruyor. Sonra, “yaşasın mobilite ve hız çağı”.
“Okumak”, insan zihninin ve ruhunun tetiklemesiyle ve “insanın kapasite sınırıyla” yavaş işleyen bir süreç, oysa “dinlemek” için artık “imkan ve kabiliyet sahamız” geniş.
Elbette, yapay zekanın marifetiyle.
Okumayla kaybedeceğimiz “zaman ve emeğin” yerine şimdi albesini yüksek “dinleme” seçenekleri önümüze seriliyor. Bir kitabın tümünü dinleyebileceğiniz gibi, “sorularınız/istemleriniz” doğrultusunda “bir bölümünü” de dinleyebilirsiniz. Ve elbette yapay zekadan “bir özetini” de takdim etmesini talep edebilirsiniz.
Bunları basılı bir kitaptan isteyemezsiniz; bi zahmet paşa paşa okuyacaksınız!
“Ama okumanın keyfi, güzelliği bi başka mirim” tartışmasına girersek eğer, size hak versem bile akıntıya karşı kürek çekerek kaç metre yol katedebiliriz bilemiyorum.
Belki de tarafınız çoktan beridir “okumak zorunda mıyız” diyenlerin yeridir. Bir kitabı kendi iç sesinizle başbaşa, gözler sabit, belli bir yer ve mekana bağımlı biçimde okumak zorunda olmadan, her an, her yerde dinleyebilme özgürlüğünün olması fena mı? Üstelik “istediğiniz sesle, isteniğiniz hızda” dinleyebilme ayrıcalığıyla…
Bu kadar mı?
Tabii ki dahası var. İngilizce, Fransızca, Çince yazılmış bir kitap düşünün ve siz de o kitaba bir an önce ulaşmak, okumak istiyorsunuz. Geleneksel süreçlerde ancak o kitabın Türkçe’ye çevirisini ya da orjinal dilinde okuyacak olsanız bile fiziksel olarak elinize ulaşmasını bekleyecektiniz. Oysa şimdi dakikalar içinde kitaba ulaşabilir ve dinleyebilirsiniz.
Ayrıca basılı kitaplarda imkansız olan, “ses efektleri” ile zenginleştirilmiş kitapları düşünün!
Bir değişim dalgasının içindeyiz ve hiçbir değişim akşamdan sabaha gerçekleşmiyor, zaman alıyor. Her teknolojik yenilik ve değişim zamanla kendi kültürel kodlarını, alışkanlıklarını da tasarlıyor.
Son birkaç yıldır Spotify ve Amazon Audible sesli kitap tarafına çok ciddi yatırımlar yapıp, teknolojilerini geliştiriyor. Storytel zaten uzun süredir bu alanda ilerliyor.
Bültenimizin takipçileri anımsayacaktır, Spotify kısa bir süre önce yazarlar için yeni bir hizmet başlattı ve yazarlara doğrudan Spotify üzerinde sesli kitap yayınlama imkanı sundu. Daha önce Findaway uygulamasını satın alan Spotify, bu hizmeti Ağustos 2025 tarihinde sona erdirerek Spotify for Authors adıyla devam edecek. Spotify dışı dağıtımları ise yeni kurulan ve işbirliği yaptığı INaudio gerçekleştirecek.
Audible de sesli kitap yatırımlarını artırıyor. Bu haftaki bültenimizde de ayrıntılarını okuyabileceğiniz gibi, Audible, basılı ve e-kitapları yapay zeka desteğiyle sesli kitaplara dönüştürebilmek için girişimlerini hızlandırıyor. Şimdilik ABD’deki yayıncılara kapılarını açan Audible’ın yıl içerisinde daha geniş yelpazede ülke ve dillerde de hizmet vermesi bekleniyor.
İşin güzel tarafı, hem Audible hem de Spotify tarafında (elbette başka marka ve hizmetler de takip edecektir) bir kitap belirli dilde yayınlandıktan sonra anında başka dillerde de dinlenebilecek, dilin bir bariyer olmaktan çıkacak olması. Bu yılın sonuna doğru bu yönde çok güçlü çözümlerin sunulduğunu, yepyeni bir dünyaya adım attığımızı göreceğiz.
Bu kuşkusuz yalnızca sesli kitaplar için değil, aynı zamanda podcast’ler için de geçerli bir yenilik olacak. Hayal edin, Türkçe bir podcast kaydediyorsunuz ve aynı anda tüm dünya dillerinde erişilebiliyor ve dinlenebiliyor. Spotify, neredeyse bir yıldır bu teknolojinin testlerini yapıyor.
Özetle, bu hafta özellikle sesli kitaplara vurgu yapmış olsak da, ses, yapay zeka sohbet botlarından, özel uygulamalara kadar online dünyanın hemen her yerine yerleşmeye devam ediyor. Üstelik, bu imkan Google NotebookLM örneğinde olduğu gibi tek yönlü, yani yalnızca dinlediğiniz bir imkan değil, aynı zamanda dinlediğiniz içerikle etkileşime (sohbete) yönelebileceğiniz dinamik bir imkan da sunuyor.
Şimdi söyleyin, aynı kitabın basılı versiyonunu mu okumak istersiniz, yoksa sesli kitap versiyonunu dinlemek mi?
Podcast akışınızda saklanan bir kitap var
Uzun süredir podcast yayınlıyorsunuz ve birçok uzman ile harika fikirleri, önerileri, içgörüleri dinleyicilerinizle paylaştınız. Peki, bu podcast yayınlarınızın içinde bir kitap saklı olduğu hiç aklınıza geldi mi? Alembic Press editörleri Tina Dietz ve Michelle Fishering, “Zaten bir kitap yazmışsınız, yalnızca bunun farkında değilsiniz” diyor. İşte ayrıntılar bu yazıda…
Amazon’un Audible’ı yapay zeka destekli sesli kitaplar üretecek
Amazon’a ait Audible, basılı ve e-kitapları yapay zeka tarafından seslendirilen sesli kitaplara dönüştürmek için ABD merkezli kitap yayıncılarıyla birlikte çalışarak özellikle İngilizce konuşulmayan pazarlarda kataloğunu genişletmeye hazırlanıyor.
YouTube podcast sektörünü öldürecek mi?
Podcast endüstrisi, çok çeşitli küçük işletmeleri ayakta tutmak için uzun zamandır RSS’in açık doğasına güveniyor. Ancak YouTube podcast yayınlamak için fiili bir yer haline gelirse, bunların hepsi ortadan kalkabilir. Transistor.fm’in kurucusu olan Justin Jackson 31 Mart-3 Nisan 2025 tarihleri arasında Chicago’da 2.000 podcast profesyonelinin katılımıyla gerçekleştirilen Podcast Movement Evolutions’daki gözlemlerinden de yararlanarak “Youtube ve podcasting”in geleceğine ilişkin kaygılarını ve uyarılarını yazdı.
YouTube'tan podcast listesi ve yeni podcast ana sayfası
YouTube, artık ABD’de “Haftalık En İyi Podcast Programları” listesi sunmaya başladı. YouTube, podcast listesini şimdilik yalnızca ABD için uygulamaya başlamış olsa da “podcast listelerini ek bölgelere genişleteceklerini” de duyurdu. Yakın zamanda Türkiye için de bir listenin yayınlanmasını bekleyebiliriz.
YouTube, yapay zeka tarafından konumlandırılmış “yoğun anlar” ile mikro reklam yerleştirmeye başlıyor
Yapay zeka, YouTube’un reklamverenlere yönelik son adımında hiper-hassas reklam yerleşimi ile buluşuyor. YouTube, videolarda en yüksek etkileşime sahip olan ya da duygusal olarak etkili olan anlar olan “Zirve Noktaları (peak moments)” adı verilen yapay zeka değerlendirmesine dayanan yeni bir reklam yerleştirme şemasını duyurdu.
Spotify’ın yeni “PLAY” sayacı neden kötü bir şey olmayabilir?
Spotify’ın podcast arayüzüne müzikte olduğu gibi herkese açık ‘çalma sayıları’ eklediğine dair son duyurusu podcast ekosisteminde yaygın bir tepkiyle karşılandı; ancak Sport Social’dan Jim Salveson, “Sayılardan Korkmayın: Spotify’ın yeni ‘PLAY’ sayacı kötü bir şey olmayabilir” diye yazdı.
Eğitimde podcast’in kullanımına özel konferans
Podcast, farklı sektörlerde etkin bir biçimde kullanılabiliyor. Bu sektörlerin başında eğitim geliyor. Bir grup eğitimci, podcast uygulayıcısı ve sektör uzmanı ‘Eğlence ve eğitim arasında’ konusunu tartışmak üzere Londra’da Education through Podcasting (EPOD) konferansında bir araya gelecek. Türkiye’deki eğitimciler için de konferanstaki tartışmalar fikir verici olabilir.
Konuşan bebek podcast uygulaması Hedra 32 milyon dolar yatırım aldı
İnsanlar beklenmedik yeni bir viral trende katkıda bulunmak için yapay zeka video oluşturma araçlarını kullanıyor: Yapay zeka tarafından oluşturulan konuşan bebeklerin yer aldığı podcast’ler. Sanatçıların bunu yapmasına yardımcı olan şirketlerden biri de Hedra. Hedra, 32 milyon dolar yeni yatırım aldı.
Apple Podcasts’e yeni neler gelecek?
Apple, yılın ilerleyen dönemlerinde gelecek yeni erişilebilirlik özelliklerini açıkladı. Şirket, Apple Podcasts tarafıyla ilgili şunları kaydetti: “Podcasting için, Mart 2024'te transkriptler elde ettik, ancak diğer uygulamalar için canlı altyazılar daha fazla dilde mevcut olacak, Live Listen bağlı bir Apple Watch'a altyazı ekleyecek, Kişisel Ses ses klonlama sistemi daha doğal ve eğitilmesi daha hızlı hale gelecek; yeni bir büyüteç uygulaması ekranı görmeyi kolaylaştıracak ve erişilebilirlik etiketleri Apple App Store'da görünür olacak.”
Acast "yetenek seslendirmeli reklamları" başlattı
Markalar artık Acast'ın 140.000'den fazla şovdan oluşan ağında programlı olarak yayınlanan senaryolu reklamlarını Acast yeteneklerinin seslendirmesi için ödeme yapabilecek.
Bu arada, Acast, 9 Mayıs'ta bir kimlik avı saldırısına uğradı. Şirket, müşterilerini üç saatten kısa bir sürede bilgilendirdi ve önlem aldı; hiçbir veriye erişilmediği duyuruldu.
Mevcut podcast'lerin yalnızca %17'si video kaydediyor
Sweet Fish Media, video podcast'lerle ilgili bir araştırma yayınladı. B2B video podcast şirketi, mevcut podcast'lerin yalnızca %17'sinin video kaydettiğini; en iyi 150 şov arasında yalnızca bir markalı podcast'in yarım milyondan fazla abonesi olduğunu ve başarı için en önemli şeyin düzenli paylaşım olduğunu kaydetti.
Popüler ses programı Twenty Thousand Hertz YouTube'a geliyor. Dallas Taylor şöyle yazdı: "Bu podcast'in bir video versiyonu değil. Tamamen YouTube için tasarlanmış kendi başına bir şey. Podcast güzelce hazırlanmış ve hikaye odaklı olmaya devam edecek. YouTube dizisi, sesi daha önce hiç görülmemiş şekillerde keşfederek onu tamamlayacak."
Yapay zeka: İçerik ve reklamcılıkta isteğe bağlı değil
Yapay zeka destekli ses stüdyosu Wondercraft, içerik oluşturucuların, pazarlamacıların, eğitimcilerin ve ekiplerin yapay zekayı nasıl kullandıklarını anlamayı amaçlayan bir rapor olan AI in Content Creation 2025’i yayınladı.
Podcast’inizi kaydederken yaka mikrofonu kullanmalı mısınız?
Podcast kayıtlarında yaka mikrofonu kullanmalı mı? Yaka mikrofonlarının artısı ve eksisi neler? Hangi durumlarda yaka mikrofonu kullanılabilir? Tüm bu soruların yanıtını Rachel Corbett yazıyor…
Sektörde Başka Neler Oluyor?
[MAKALE] Spotify oynatmaları (plays) indirmenin tabutuna bir çivi daha çaktı. Jonas Woost yazdı…
[MAKALE] Podcast Reklamcılığının Maliyeti Ne Kadardır?
Google, şirketin 2025 I/O geliştirici konferansı öncesinde Android Show’da yaptığı açıklamaya göre, önümüzdeki birkaç ay içinde Android Auto’yu destekleyen tüm otomobillere üretken yapay zekası Gemini’yi getiriyor.
Birçok podcast barındırma şirketi IAB Podcast Ölçüm Kılavuzu'nun v2.2 sürümü için sertifika aldı. Sertifikayı alan son markalar AdsWizz, PRX ve Simplecast oldu.
Audion, yayıncıların Audion'ın premium programatik pazar yeri aracılığıyla ses envanterini otomatik olarak paraya dönüştürmesine yardımcı olacak bir ürün olan Pathway'i piyasaya sürdü.
TED, dinleyici etkileşimini ölçmek, promosyon takasları ve feed düşüşlerine yardımcı olmak için Magellan AI ile ortaklık kurdu.
Markalar için İngiltere merkezli bir podcast ajansı olan Fresh Air, The Inflectiv Group'un bir parçası oldu.
Axios’un haberine göre, The Atlantic'in Apple Podcasts premium abonelikleri satacağı ve mevcut Atlantic abonelerine erişim sağlanacağı kaydedildi.
iHeartMedia 1Ç/25 kazançlarını açıkladı. Podcast gelirleri yıllık %28 artışla 116 milyon dolar olarak gerçekleşti ve şirketin toplam gelirlerinin %14,3'ünü oluşturdu (geçen yıl bu zamanlar bu oran %11,3'tü). Şirketin halen 4,6 milyar dolar borcu bulunuyor.
Kitap: Herkes Podcast Yapabilir
Bültenimizi hazırlarken içerik kürasyonlarımız için PodNews, RainNews, Podcast Business Journal‘dan yararlanıyorum.
Umarım keyifle okuduğunuz bir bülten olmuştur. Arkadaşlarınızı ve dostlarınızı bültenimizden haberdar ederek ve abone olmalarını sağlayarak bizi destekleyebilirsiniz.
Ayrıca bültenimize ilişkin görüş ve önerilerinizi paylaşırsanız memnuniyet duyarım. ozcanyazici@sosyalink.net e-posta adreslerinde mesajınızı bekliyor olacağım!
Haftaya görüşmek üzere, sağlıklı kalın!