Yapay Zeka, İçerik Üreticiliğini Çöplüğe Mi Çeviriyor? - 199
Türkiye'nin en güncel ve kapsamlı tek haftalık podcast bilgi ve haber bülteni...
ChatGPT, içerik üretimini kolaylaştırdı ve insanlık için yeni bir devrin kapısını araladı.
Sonra art arda Claude, Gemini, Copilot, DeepSeek, Qwen Chat ve daha niceleri geldi. Resim, video, ses temelli yapay zeka araçlarını saymıyorum bile! Hepsi de son iki yıl içerisinde hayatımıza dahil oldu.
Kafanızı nereye çevirseniz, her yer “içerik” kaynıyor: LinkedIn, Youtube, Facebook, TikTok, Instagram, bloglar… içerik… içerik… içerik…
Haklarını teslim etmemiz gerekiyor, biraz ustalaşanlar yapay zekayı etkili kullanarak çarpıcı içerikler üretebiliyor; ayrıca az sayıda olsa da “yararlı, işlevsel” içerikler de üretilebiliyor. Ama önemli oranki içeriğin, “insan üreticilerin” içeriğine göre biraz daha “biçimsel olarak” eli ayağı düzgün olmakla birlikte önümüzden akıp giden bir “içerik yığınından, çöpten” ibaret!
İçerik üreticiliği bu derece kutsanınca ve teknoloji de bu kutsal yolun kilometre taşlarını döşemeyi kolaylaştırınca herkes bir içerik üreticiliği yarışına girdi.
“Durun, vaçgeçin bu sevdadan” diyecek halim ve haddim yok elbet; ama herkes içerik üretirken bu kadar içeriği kim okuyor? İçerik üretmi “zaman ve verimliliği” kolaylaştığına göre, “okuma, izleme, dinleme” için daha fazla zaman olmalı; öyle değil mi? Hem kendinize sorun, hem çevrenize bir göz atın, kaç kişi bu kadar çoğalan içeriği “okuma, izleme, dinleme” derdinde?
Ehh işte!
Aşırı içeriğe maruz kalma hali, “mental ve zihinsel yorgunlukla” birleşince bu sefer gelsin, “içerik özetleyici” yeni yapay zeka araçları: Video özetleyen, blog özetleyen, podcast özetleyen, hatta belli bir sektör, tema, konu gibi alanlardaki içerikleri özetleyen yapay zeka araçlarının sayısı hızla artıyor.
Düşünün şimdi, makinelerin ürettiği içeriği, yine makinelere özetlettiğimiz yeni bir makine düzeni!
Kaçınılmaz son!
Keza, “insanın makinesi”, yapay zeka makinesinin evrildiği aşamaya uyum sağlaması, teknoloji makinesinin hızına insan hızının karşılık vermesi mümkün değil.
Ee, peki, yapay zeka teknolojisi otonom hale geldikçe (insan zekası ve üzerine çıkarak) kendi kararlarını almaya başladığı anda (ki 2025’in bu anlamda kırılma bir yıl olacağı yorumları sıklıkla yapılıyor) içerik üreticiliğinin anlamı ve çerçevesi ne olacak?
İnsanın içinde daha az yer aldığı, makinenin üretkenlik ve verimlilik adına daha fazla rol ve kimlik kazandığı bir ekosistem sürecinde içeriğin insana ilişkin vaadi ne olacak?
Farkında mısınız bilmiyorum, büyük şenlikler, heyecanlar, törenler eşliğinde organizasyonların, iş süreçlerinin, yaşamın baş köşesine oturtulan yapay zeka teknolojileri yaygınlık kazanıp derinleştikçe, “insanın rolü, konumu” giderek daha fazla soluklaşıyor, hayatın kenarına doğru itiliyor.
“İnsanın ve emeğenin” ve en nihayetinde “varlığının” değeri, makinenin özerkleşen yeni gerçekliği karşısında “hiçleşiyor”.
Yakında yapay zeka kullanmamış, “gerçek insanların”, “hayatın gerçek sorunlarıyla” ilgili hazırladıkları içeriklerinin ne kadar kıymetli olacağını hep birlikte göreceğiz. Yapay zeka botlarının veremeyeceği yanıtları insanoğlu kendi zihni ve ruhunda çözmesi gerekecek.
Nasıl ki yaşamın bir noktasından itibaren “organik tarımın” peşinde düştük, bir süre sonra “organik aklın” peşine takılacağız. Çünkü makinelerin, insanın ve geniş kitlerenin “âli menfaatine” çalışmadığını sarsıcı biçimde keşfedeceğiz!
Keza tekno-kapitalizmin (ve onun tüm imkan ve araçlarına sahip tekno-feodallerin) inşa ettiği “teknoloji mimarisi” yalnızca kapitalizmin saf halinin çıkarlarına göre ilerliyor ve insanlığın (geniş kitlelerin) geleceğini tasarımlıyor.
Ne demek istediğimi ve biz zavallı dünyalılara nasıl bir gelecek vaat ettiğini anlamak istiyorsanız, “Mars İmparatoru” Elon Musk’ın ABD’de son iki hafta içinde elde kalan son kamusal yapılarla, toplumsal alanlara nasıl saldırdığı ve yakıp yıkmaya başladığına bakmanız bile yeterli.
Mark Zuckerberg’lerin, Sam Altman’ların, Sundar Pichai’lerin 20 Ocak’ta Trump’ın “taç giyme töreninde” ve Musk’ın ardında nasıl “kılıç kuşandıklarını” da gördüyseniz, puzzle’ın parçalarını yerli yerine oturtabilirsiniz…
Nerden nereye geldik! :)
İçerik üretme yarışına bir de isterseniz buradan bakın; bütün veriyi kontrol ettikleri, istedikleri “mantıksal/zihinsel dizimi” sunacakları, insanın yavaşlığı ve konfor alanına yerleşecekleri bu yeni düzen, hepimizi makinenin (ve onun sahiplerinin) zihinsel ve ruhsal tutsaklığına doğru götürüyor.
Hepimiz Neoliberalizmin 80 yıldır adım adım inşa ettiği ve teknoloji kapitalizmiyle zirvesine ulaştığı “iktisat ideolojisinin”, tüm “kamusal/toplumsal bağlamlarımızdan” koparılmış, bireysel yalnızlara ve sahte bir zenginlik hülyasının sürüklenmiş, “içerik üreticisi” mahkumlarıyız!
Şimdilik tam bilmediğimiz, bu mahkumiyetin bir “müebbet” mi olduğu, yoksa “insani başkaldırıyla” gerçekleşecek bir “tahliyeyle” gerçek bir özgürlükle sonuçlanıp sonuçlanmayacağı!
Tasarımı ve inşası hızla süren makine, insana mesud bir gelecek hazırlamıyor…
Bir daha düşünün; içeriği kim üretecek? Biz (insan) mi, makine mi?
… Ve kimin için?
“El mahkum”, yüzde 100 organik aklın ürünü bu yazıyı, bir kitap önerisiyle tamamlayacağız: “Teknolojiye Karşı İnsanlık” (Gerd Leonard).
Blubrry öğretmenler ve eğitimciler için ücretsiz podcast barındırma hizmeti başlattı
Öğretmenler, akademisyenler, özetle tüm eğitimciler için güzel bir haber.
Podcast sunucu pazarının önemli markalarından birisi olan Blubrry, profesyonel podcast barındırma hizmetlerini eğitimcilere ücretsiz olarak sunmaya başladığını duyurdu. Blubrry, hizmeti yalnızca ücretsiz sunmakla kalmıyor, eğitimcilerin podcast'i eğitim süreçlerinde nasıl kullanabileceklerine ilişkin değerli içerikler de sağlıyor.
Spotify, 2024’te ilk kez yıllık kâr elde etti
Spotify, 2024 yılı 4. çeyrek rakamlarını açıkladı. 2024, şirketin ilk tam kârlılık yılı oldu (1,14 milyar Avro (1,18 milyar ABD Doları) net kâr elde etti). Gelir bir önceki yıla göre %16 artarak 4,2 milyar €'ya (4,3 milyar $) ulaştı. Şirket, şu anda 330.000'den fazla video podcast olduğunu ve 270 milyondan fazla kullanıcı bir video podcast yayınladığını duyurdu.
Google ilk kez podcast verilerini mali tablosunda açıkladı
Google ve YouTube'un ana şirketi Alphabet, 2024 yılı 4. çeyrek sonuçlarını açıkladı. CEO Sundar Pichai, YouTube’un izleme süresi ve podcast yayınlarında lider olmaya devam ettiğini kaydederken, Google, mali sonuçlarında podcast yayınlarından ilk kez söz etti. YouTube reklamları bu çeyrekte (ABD seçimlerinin de dahil olduğu) %13 artarak 10,4 milyar dolara ulaştı.
Bu arada, Wall Street Journal'ın haberine göre, "Müzik yayıncıları Spotify'dan platformundaki podcast'lerden binlerce lisanssız şarkıyı kaldırmasını istiyor" ve bu sayının 2.500 civarında olduğunu iddia ediyor. Spotify, lisansa bakılmaksızın tüm müzik parçalarını içeren programları her zaman kaldırma yoluna gitti. Ancak programınızda ticari müziği nasıl kullanabileceğinizi buradan öğrenebilirsiniz.
Amerikalılar her gün neredeyse dört saat ses dinliyor
Amerikalılar her gün neredeyse dört saat boyunca ses dinliyor ve reklam destekli ses dinleme süresinin neredeyse beşte biri podcast dinlemekten oluşuyor. Veriler Nielsen tarafından şirketin 2024 Üç Aylık Ses Raporu'nda Edison Research'ten alınan verilerle birlikte açıklandı. Ticari radyo, reklam destekli sesten %67 pay alıyor. 18-34 yaş aralığındakiler için podcast'ler daha da popüler ve reklam destekli sesleri dinlemek için harcanan tüm zamanın neredeyse üçte birini oluşturuyor.
Bu arada, yeni verilere göre Avustralya'daki 18-34 yaş aralığındakilerin %48'i her ay podcast dinliyor ve podcast dinleyicileri daha fazla program dinliyor.
Steve Goldstein: Yapay zeka çöplüğü her yerde ve daha da kötüye gidiyor!
“Yapay zeka çöplüğü, dijital alanı tıkayan düşük kaliteli, genel veya ruhsuz yapay zeka tarafından üretilen içerik seli. Gelen kutularını, sosyal medya akışlarını, kurumsal teklifleri ve ötesini istila ediyor. Bunu görüyoruz, biliyoruz, hissediyoruz…” Steve Goldstein, yapay zeka içerik üreticiliğiyle ilgili son dönemde artan tartışmalara sertlik düzeyi yüksek bir yazıyla katılıyor.
Cleanfeed'in web sitesi yenilendi
Uzaktan ses aracı Cleanfeed'in yeni ve daha temiz bir web sitesi var. Ücretsiz katmanı Cleanfeed Lite olarak bilinecek ve bazı özellikler kısa süre içinde fiyatlandırması değişecek olan Cleanfeed Pro'ya dahil olacak.
‘Podcast for Brands Day’ etkinliğinde podcast reklamcılığı ve markalı içerik üretimi konuşulacak
Poddict, İstanbul Marketing Group ve Kolektif House, podcast reklamcılığı, içerik üretimi ve programatik reklamcılığın en güncel trendlerinin konuşulacağı ve yayıncılar, medya planlama ajansları, markalar ve yayın ağları temsilcilerinin katılacağı özel bir etkinlik düzenliyor.
Podcast reklamcılığının yatırım getirisi nasıl ölçülür?
Bu arada, AdResults Media, “Podcast Reklam Yatırım Getirisi Nasıl Ölçülür?” başlıklı kapsamlı bir makale yayınladı. Yazı, medyanın etkinliğini göstermek için kullanılan tüm teknolojilere ilişkin yararlı bir çerçeve sunuyor.
Apple, özel davetiyeler oluşturmak için Apple Invites’i başlattı
Apple, “herhangi bir durum için arkadaşlarınızı ve ailenizi bir araya getirmek üzere özel davetiyeler oluşturmanın” bir yolu olan Apple Invites’i piyasaya sürdü. Herkes bir davetiye alabilir; ancak yalnızca iCloud+ aboneleri bir davetiye gönderebilir.
Sektörde Başka Neler Oluyor?
mowPod Charts, Chartable'ın grafik sıralama aracının yerini alan yeni bir araç. "Sonsuza kadar ücretsiz" olan araç, geçmiş verileri, e-posta bildirimlerini içeriyor ve bir hesap gerektirmiyor.
Transistor, podcast web sitesi aracı için yeni bir sayfa şablonu yayınladı. Bunlar, Transistor'da barındırılanlar da dahil olmak üzere herhangi bir podcast için ücretsiz olarak kullanılabilir - işte bizim için bir örnek.
Sesli reklamlar için modern ölçüm hizmeti sunan Podscribe, Tapad (Experian) ile Neustar (TransUnion) Device Graph teknolojisini birleştirerek cihaz grafiği yeteneklerini genişlettiğini duyurdu.
Kitap: Herkes Podcast Yapabilir
Son Sözler…
Bültenimizi hazırlarken içerik kürasyonlarımız için PodNews, RainNews, Podcast Business Journal‘dan yararlanıyorum.
Umarım keyifle okuduğunuz bir bülten olmuştur. Arkadaşlarınızı ve dostlarınızı bültenimizden haberdar ederek ve abone olmalarını sağlayarak bizi destekleyebilirsiniz.
Ayrıca bültenimize ilişkin görüş ve önerilerinizi paylaşırsanız memnuniyet duyarım. bulten@sosyalink.net ya da ozcanyazici@sosyalink.net e-posta adreslerinde mesajınızı bekliyor olacağım!
Haftaya görüşmek üzere, sağlıklı kalın!